Stawianie granic – tego trzeba się nauczyć. Nie wiedziałem nic o tej kwestii aż do 30. roku życia. Wielu z nas dorastało w emocjonalnie zależnym systemie rodzinnym, w którym nikt nie znał żadnych granic. W takich rodzinach nie ma mowy o poszanowaniu drugiej osoby jako jednostki. Wszyscy korzystają z rzeczy innych i nikt nikomu nie mówi: „Nie”, „Przestań” czy „Nie rób tego”.
Granice nie są po to, by osoby z Twojego otoczenia się zmieniły. Granice są po to, abyś Ty się zmienił.
Większość nieprzejrzystych zachowań jest po to, abyśmy manipulowali innymi, kontrolowali ich i mogli zmieniać, by … sami nie musieli robić nic, by zmienić siebie.
Dojrzali, spójni wewnętrznie ludzie biorą odpowiedzialność za swoje życie i to, czego w tym życiu doświadczają. Wiedzą, że jeśli w ich relacjach osobistych coś nie działa, to znak, że powinni zmienić jakiś element we własnym postępowaniu.
Twoja zdolność do ustanawiania granic zależy od Twojej gotowości i chęci do wyjścia z sytuacji, gdy uznasz, że nie chcesz w niej być. Jako dziecko nie możesz tego zrobić, bo nie jesteś w stanie wyjść z sytuacji, w której nie chcesz być. Jako dziecko nie masz ani decyzyjności, ani mocy sprawczej, aby to zrobić. Nie możesz sam o siebie zadbać.
Osoby dorosłe nie wyznaczają własnych granic, ponieważ po pierwsze: nie wiedzą, że mają taką możliwość i/lub jak to zrobić.
Po drugie – co jest prawdopodobnie równie ważnym czynnikiem, a może nawet ważniejszym- nie wyrażają chęci wyjścia z sytuacji, w której się znajdują. Dlatego wkładają energię, aby próbować zmieniać innych lub unikać niewygodnych sytuacji, aby nie czuć się tak bezradnie.
Niekiedy bywa tak, że musisz w niewielkim stopniu wyjść z sytuacji, aby ustanowić granice. Innym razem – sytuacja wymaga całkowitej zmiany, aby ustanowienie granic było możliwe.
Co jest ważne? Ty musisz wyrażać chęci i odwagę dokonania zmiany w swoim życiu.
– „Nie.”
– „Przestań.”
– „Porozmawiamy, gdy będziesz w lepszym nastroju.”
– „Zamierzam się teraz rozłączyć.”
– „Jeśli chcesz ze mną rozmawiać, będziesz musiał zrobić to w innym tonie.”
Gdy jesteś z osobą, na której Ci zależy i wiesz, że jej także zależy na Tobie, ale może robi lub mówi coś, co jest dla Ciebie raniące lub lekceważące, warto, byś w takiej sytuacji powiedział: ,,Auć! To boli. Chcesz mnie zranić?” Konfrontujesz w ten sposób zachowanie tej drugiej osoby, zamiast przekonywać ją i tłumaczyć, że coś ci zrobiła. Dajesz jej informację: ”To mnie rani, czy próbujesz mnie skrzywdzić?” Otrzymanie takiej uwagi zmusza ją do przyjrzenia się temu, co robi czy mówi i uzmysławia jej, że takie zachowania ranią. Nigdy nie bądź ofiarą. To Ciebie tylko ograniczy i zablokuje. Pracuj nad tym, aby nie brać niczego osobiście. Ludzie robią to, co robią, bo tacy są. To jest ich historia – nie Twoja. Jako osoba dorosła wiesz, że jeśli zajdzie taka potrzeba, możesz się wycofać. Masz wybór.
Stawianie granic - podsumowanie
Prawda jest taka, że faktycznie więcej nie pozwoliłem na takie zachowanie. Nie spotykam się z ludźmi, którzy mnie źle traktują, a otaczam się tymi, którzy są dla mnie dobrzy i traktują mnie należycie. I zachęcam Ciebie, abyś zrobił to samo!